Warunki ewakuacji przykładowego bloku mieszkalnego

1. Klasyfikacja budynku

Grupa wysokości SW.
Kategoria zagrożenia ludzi ZL IV.
Klasa odporności pożarowej C.
Budynek posiada pięć kondygnacji naziemnych oraz jest podpiwniczony.Znajdują się w nim cztery klatki schodowe. Posiadają one po jednym wyjściu na zewnątrz.
W omawianym bloku nie występują:
- pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania w nich ponad 50 osób
- pomieszczenia o powierzchni wynoszącej powyżej 100 lub 300 m2
- pomieszczenia zagrożone wybuchem
- pomieszczenia przeznaczone dla więcej niż 6 osób o ograniczonej zdolności poruszania się
- drzwi znajdujące się na drodze ewakuacyjnej
- drzwi zamykające wyjście ewakuacyjne wahadłowe, obrotowe, rozsuwane, wieloskrzydłowe lub podnoszone
- korytarze
- pasaże
- obniżenia na drogach ewakuacyjnych
- spoczniki ze stopniami
- schody wachlarzowe oraz ze stopniami zabiegowymi
- wydzielone strefy pożarowe zagrożenia ludzi ZL I, ZL II, ZL III, ZL V, PM
- dźwigi.

2. Wymagania w zakresie ewakuacji

A. Informacje ogólne

W budynkach zakwalifikowanych do powyżej określonych kategorii powinna być zapewniona możliwość ewakuacji bezpośredniej lub za pomocą dróg komunikacji ogólnej w bezpieczne miejsce znajdujące się na zewnątrz lub w sąsiedniej strefie pożarowej. Ze strefy tej powinno być wyjście na zewnątrz budynku lub do innej strefy pożarowej. Materiały zastosowane przy budowie i wykończeniu drogi ewakuacyjnej nie mogą być łatwopalne.

B. Przejścia ewakuacyjne

W mieszkaniach i piwnicach powinny być przejścia ewakuacyjne nie przekraczające 40 m długości oraz nie powinny prowadzić przez więcej niż 3 pomieszczenia. W zależności od mieszkań przejścia ewakuacyjne powinny mieć minimalną szerokość 0,8 (tam gdzie mieszka do trzech osób) lub 0,9 m (tam gdzie mieszka powyżej 3 osób) a w piwnicach 0,8 m.

C. Wyjścia ewakuacyjne

Traktując wyjścia z mieszkańjako wyjścia ewakuacyjne na drogę ewakuacyjną należy zaznaczyć, że powinny być zamykane drzwiami oraz mieć minimalną szerokość w świetle ościeżnicy0,8 m (tam gdzie mieszka do trzech osób) lub 0,9 m (tam gdzie mieszka powyżej 3 osób). Wyjście z piwnicypowinno mieć minimum 0,8 m.

Drzwi zamykające wyjścia ewakuacyjne z budynku powinny otwierać się na zewnątrz (przy założeniu, że w poszczególnych częściach blokumoże przebywać więcej niż 50 osób) oraz mieć minimalną szerokość 0,9 m. Wyjścia ewakuacyjne z budynków powinny również mieć szerokość nie mniejszą od szerokości biegu klatki schodowej.

D. Drogi ewakuacyjne

Obudowa poziomych dróg ewakuacyjnych powinna mieć klasę odporności ogniowej nie mniejszą niż EI 15. Ich szerokość powinna wynosić 1,4 m a wysokość 2,2 m. Skrzydła drzwi stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną nie powinny po całkowitym otwarciu powodować jej zawężenia do rozmiarów mniejszych niż wymagana szerokość.

Pionowe drogi ewakuacyjne, do których należą klatki schodowe muszą cechować się minimalną szerokością biegów wynoszącą 1,2 m oraz spoczników 1,5 m. Wysokość poszczególnych stopni powinna wynosić nie więcej niż 0,17 m. W piwnicach szerokość biegów i spoczników powinna wynosić najwyżej 0,8 m, a wysokość pojedynczych stopni nie może przekraczać 0,2 cm.

E. Klatki schodowe

Biegi i spoczniki powinny być wykonane z materiałów niepalnych i mieć klasę odporności ogniowej nie mniejszą niż R 60.

F. Dojścia ewakuacyjne

Długość dojść nie powinna wynosić więcej niż 60 m.

3. Weryfikacja

A. Informacje ogólne

W omawianym budynku rolę dróg ewakuacyjnych pełnią klatki schodowe. Materiały zastosowane do ich budowy i wykończenia nie są łatwopalne. W opisywanym bloku nie ma wymogu wydzielenia ewakuacyjnej klatki schodowej oraz stosowania oświetlenia awaryjnego, urządzeń zapobiegających zadymieniu lub oddymiających.

B. Przejścia ewakuacyjne

Przejścia ewakuacyjne w mieszkaniach oraz w piwnicach ze względu na ich wielkość nie przekraczają maksymalnej długości 40 m. Ich rozkład sprawia, że nie prowadzą one przez więcej niż 3 pomieszczenia. Z projektów mieszkań i piwnic wynika, że przejścia ewakuacyjne mają wymaganą minimalną szerokość 0,8 i 0,9 m w zależności od liczby użytkowników.

C. Wyjścia ewakuacyjne

Wszystkie mieszkania posiadają drzwi o szerokości 0,8 m a więc tam gdzie mieszkają ponad 3 osoby nie mają wymaganej szerokości 0,9 m. Wyjście z piwnicy oraz drzwi poszczególnych piwnic posiadają wymagane 0,8 m szerokości. Drzwi zamykające wyjście ewakuacyjne z budynku otwierają się prawidłowo na zewnątrz. Ich szerokość wynosi 1 m a więc więcej niż wymagane 0,9 m. Nieprawidłowością jest, że ich szerokość jest mniejsza od szerokości biegu.

D. Drogi ewakuacyjne

Za poziome drogi ewakuacji można uznać korytarze w piwnicach. Ich szerokość wynosi 1,2 m, a więc nie spełniają wymogu, zgodnie z którym wymiar ten powinien mieć 1,4 m.Dodatkowo może być on zawężony przez skrzydła drzwi otwieranych na zewnątrz. Jeżeli jednak zgodnie z rzeczywistymi warunkami uzna się za mało prawdopodobne pojawienie się konieczności ewakuacji z piwnicy więcej niż 20 osób to wymiar ten jest równy najmniejszemu dopuszczalnemu zawężeniu w takich okolicznościach. Wysokość poziomych dróg ewakuacyjnych wynosi 2,45 m, a więc przekracza wymaganą minimalną 2,2 m.Elementy obudowypoziomych dróg ewakuacyjnych posiadają wymagane klasy odporności ogniowej, a więc nie mniejsze niż EI 15. Szerokośćbiegów w klatce schodowej1,2 m, a więc jest równa najmniejszej wymaganej wartości. Taką szerokość ma również bieg w piwnicy, co oznacza, że spełnia warunek mówiący, że rozmiar ten powinien wynosić co najmniej 0,8 m. Szerokość biegów w klatce schodowej wynosi 1,5 m, co znaczy, że mieści się ona w najmniejszej dopuszczalnej. Szerokość biegu w piwnicy jest większa o 0,2 m od najniższej wymaganej, czyli 0,8 m. Wysokość poszczególnych stopni zarówno w piwnicy jak i w klatce schodowej wynosi 0,19 m. Wynika z tego, że jest ona dopuszczalna w przypadku piwnicy, gdzie nie może przekraczać 0,2 m natomiast jest nie prawidłowa jeśli chodzi o klatkę schodową, gdyż przekracza najwyższą dopuszczalną ustaloną na 0,17 m.

E. Klatki schodowe

Biegi i spoczniki wykonane są zgodnie z przepisami, a więc z materiału niepalnego (betonu) posiadającego klasę odporności ogniowej wyższą niż R 60.

F. Dojścia ewakuacyjne

Długość najdłuższego dojścia ewakuacyjnego wynosi45 m, a więc nie przekracza maksymalnych 60 m.

4. Rozwiązania problemów

Poszerzenie wyjść z mieszkań do wymaganych 0,9 m oraz dostosowanie wyjść z budynków do rozmiarów biegów wydaje się stosunkowo prostei podobnie jak przekształcenie drzwi w piwnicach na otwierane do wewnątrz doprowadziłoby do całkowitego spełnienia przez budynek wymaganych norm. Ze względu jednak na koszty oraz niepraktyczność niektórych rozwiązań należałoby zastanowić się, czy wykazane niedociągnięcia miałby w przypadku wystąpienia zagrożenia realny wpływ na poprawę bezpieczeństwa i wtedy podjąć odpowiednie działania.